Özellikler

• Çekirdek Tipi: Ethiopia Heirloom
• Tadım Notları: Çikolata, Ahududu, Böğürtlen
• Aroma (Koku): Sedir Ağacı, Ahududu
• Gövde: Yüksek
• Yetiştiği İrtifa: 1500m- 2700m
• Hasat Dönemi: Kasım – Şubat
• İşleme süreci: Güneşte kurutulmuş ve yıkanmış
• Asidite: Orta
• Tadım: Hafif meyveli ve narenciye tadı

 

Etiyopya’da kahve yetiştiriciliği 5 ana bölgede yapılıyor. Bunlar Sidamo, Limu, Yirgacheffe, Harrar ve Djima. Sidamo bölgesine ait olan bu çekirdekler 1850-2100 metre yükseklikte yetişiyor. Kahve çekirdeğinde yükseklik arttıkça büyüme hızı da yavaşladığı için, ağacın meyvesine verdiği lezzet de kat be kat artıyor. Dünyada kahve yetiştirilen coğrafyaların geneline baktığınızda 2100m yükseklik yok denecek kadar az. Bu durum için Etiyopya coğrafyasının kahvenin lezzetine kattığı ciddi bir avantaj diyebiliriz.

 

Sidamo, Güney Etiyopya'da Rift Vadisi'ndeki Awasa Gölü'nden güneye yayılan verimli yaylalarla geniş bir alanı kapsar. Değişen mikro iklim ve yükseklikleri olan 20'den fazla farklı idari alandan oluşur. Sidamo olarak adlandırılan birçok kahve, aslında birbirinden farklı ve çeşitli sınıflarda profillere sahiptir. Etiyopya'daki çoğu orta-güney bölge kahvesi 'Sidamo' olarak adlandırılır ve daha sonra belirli kasaba isimleri veya mikro bölgeler kullanılarak sınıflandırılır.

 

 

Etiyopya kahve sınıflandırması 1-9 arasında yer alıyor. Bunlar kahve boyutu, nitelik, defect gibi birçok kriterle değerlendiriliyor. Bu çekirdek 4. kategoride yer alıyor ve bunun nedenlerinden en önemlisi ise Heirloom kategorisindeki bu çekirdeklerin farklı boyutlarda olması. 

 

Geleneksel kuru yöntem ile işlenen kahve kirazları önce güneşte kurutuluyor sonrasında ise tamburlarda kuru meyve çekirdekten ayrılıyor. Yıkama yönteminde olduğu gibi meyve çekirdekten %100 ayrışmadığı için çekirdek üstünde çok az miktarda olsa da meyveler kalabiliyor. Bu da kahve tadına az da olsa bazı meyvemsi tatları katıyor.  

 

Etiyopya kahvenin ana vatanı olunca Arabica çekirdeklerinin atası olan Typica varyetesinin genetik binlerce doğal mutasyonunu bulmak mümkün hale geliyor. Öyle ki Etiyopya’daki genetik yapı dünyanın kalanı ile kıyaslandığında %99 oranında farklılaşıyor. 

 

 

Kahve sınıflandırılırken, bitkinin genetik kodlarına bakılıyor. Etiyopya aşırı derecede farklı çeşitlilik sunduğu için dünya klasmanında grup genetiğine oturtulamayan Typica mutasyonları da "diğer” diye adlandırabileceğimiz bir tip altında toparlanıyor. Bu tipin ismine ise Heirloom deniyor. 

 

Heirloom kategorisi birbirinden farklı Typica mutasyonlarını içerdiği için çekirdeklerin boyutu, yapısı da birbirinden farklılaşabiliyor. Hal böyle olunca bir kahve kavurucusunun yeteneğini göstermesi için de ciddi bir fırsat sunuyor. 

 

 

Dünyada kahve ilk olarak Etiyopya’da 850’li yıllarda keşfediliyor. Bu muhteşem bitkinin bir içecek olduğu 50-100 yıl gibi kısa sürede anlaşılsa da, ticaretinin yapılabileceği 1100’lü yıllarda Somalili ve Yemenli tacirlerin kahveyi keşfetmesi ile gerçekleşiyor. Etiyopya’da kahve, diğer yetiştirici ülkelerden, özellikle de kahve yetiştirmeye sömürgecilik döneminde başlayan ülkelerden çok daha farklı. Kahve ülkenin büyük gelir kaynaklarından (Dış ticaret gelirinin yaklaşık %60’ı) olmasına rağmen Etiyopya’da kahve yetiştiriciliğinin ana sebebi ticaret değil, neredeyse keşfedildiği günden beri kahve içilen ve tüketilen ülkede hayatın büyük bir parçası olması. 

 

Kahve yetiştiriciliğinin %98’i köylüler ve küçük çiftlikler tarafından yapılıyor. Kalan %2 ise devlet çiftliklerinde gerçekleşiyor. Latin Amerika ülkelerinde devlet desteği (eğitim, kredilendirme vb.) oldukça önemliyken, Etiyopya’da halk üretimi devlet üretiminden çok daha verimli sonuçlar veriyor. Bu da halkın kahvede ve kahve yetiştiriciliğinde yetkin olduğunun bir göstergesi. 

 

Hal böyle olunca 1980’lerde devlet tarafından oluşturulan ECTA (Etiyopya Kahve ve Çay Bakanlığı) ilerleyen dönemde eforunu daha çok pazarlama ve tanıtım tarafında kullanmaya odaklanıyor. Kahve dışında Etiyopya’nın tarım alanındaki diğer gelirlerini ise bakliyat, çiçekçilik, khat ve pamuk oluşturuyor.